زیبایی‌های جزیره قشم تنها به دریا و مراکز خرید آن محدود نمی‌شود، بلکه سدهای مختلفی هم در این منطقه وجود دارند که جزو خاص‌ترین و منحصربه‌فردترین بخش‌های آن هستند و هرکسی حداقل باید یکبار از آن‌ها بازدید کند. قشم بالغ بر 7 سد دیدنی زیبا دارد که هر یک از قدمت طولانی و ویژگی‌های مخصوص به خود برخوردارند. حال از آنجایی که اغلب مسافران آشنایی درستی با سدهای تاریخی قشم ندارند و حتی عده‌ای نیز از وجود آن‌ها کاملا بی‌خبرند، تصمیم داریم در ادامه این مقاله به معرفی آن‌ها بپردازیم تا شما بیشتر با جاهای دیدنی قشم نیز آشنا شوید.
فهرست مطالب
سد ساسانی پِی پشت قشم
یکی از قدیمی‌ترین سدهای تاریخی قشم که تاریخچه ساخت آن به دوران پادشاهان ساسانی برمی‌گردد، سد پی پشت است. این سد از نظر قدمت اهمیت زیادی برای میراث فرهنگی ایران دارد؛ زیرا جزو خاص‌ترین دستاوردهای دیرینه کشور محسوب می‌شود.
پادشاهان ساسانی این سد را با دو هدف ذخیره‌سازی آب شیرین قشم و جلوگیری از بروز آسیب‌های ناشی از بارش باران (در آن دوران بارندگی بسیار زیاد بود) و با استفاده از مصالحی چون ساروج و لاشه سنگ ساخته‌اند. نکته مهم اینجاست که ماندگاری این سد طی این سال‌ها، نشان از علم مهندسی پیشرفته پادشاهان ساسانی دارد! به همین خاطر است که کارشناسان میراث فرهنگی ایران برای این سد اهمیت زیادی قائل‌اند و برای ماندگاری بیشتر آن تلاش فراوان می‌کنند.
موضوع جالبی که درباه سد پی پشت وجود دارد، این است که اغلب گردشگران (به‌خصوص مسافران خارجی) آن را با نام «دم» می‌شناسند؛ زیرا سال‌ها پیش تعدادی پژوهشگر انگلیسی در زمان تحقیقات خود، این سد را دم نامیده‌اند! این درحالیست که هیچگاه سد پی پشت با نام دیگری شناخته نشده و حتی خود ساسانیان از همان ابتدا اسم پی پشت را برای آن انتخاب کرده بودند. با این تفاسیر این نوع نامگذاری کاملا اشتباه است.
در حال حاضر سد پی پشت به دلیل حجم آب فراوان به منبعی مناسب برای آبیاری زمین‌های کشاوری روستاییان این بخش تبدیل شده است. همچنین این سد، جزو پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری قشم هم به شمار می‌آید و هرساله عده زیادی از گردشگران در زمان سفر به این جزیره، از آن بازدید می‌کنند.
فراموش نکنید در زمان بازدید از این سد، از بازارچه روستای پی پشت هم دیدن کنید. این بازارچه معروف، اجناس متنوع و قیمت مناسب زیادی دارد که می‌توانید به‌عنوان سوغاتی آن‌ها را خریداری نمایید.
- آدرس: 28 کیلومتری فرودگاه بین‌المللی قشم در نزدیکی روستای پی پشت
سد رمکان قشم، از بهترین سدهای تاریخی قشم
یکی دیگر از سدهای تاریخی و دیدنی قشم، سد رمکان است. این سد نیز (مانند سد قبلی) به دلیل نزدیکی به منطقه رمکان اینطور نامگذاری شده و از آنجا که در مکان جزو قطب‌های تجاری قشم محسوب می‌شود، هرساله مسافران زیادی از آن بازدید می‌کنند.
متاسفانه اطلاعات دقیقی از تاریخچه ساخت سد رمکان و قدمت آن در دست نیست، از این رو امکان معرفی دقیق‌تر این سد وجود ندارد؛ با این حال هرزمانی که به قشم سفر کردید (به‌خصوص در فصول پرباران چون پاییز و زمستان) حتما از این سد بازدید کنید؛ زیرا طبیعت آن در این دو فصل از سال، بسیار خاص و دیدنی می‌شود.
- آدرس: 28 کیلومتری قشم، واقع در شمال شرقی شهر رمکان قشم
سد درهاش گیاهدان قشم
تاریخچه ساخت سد درهاش گیاهان مربوط به دوره مادها می‌شود اما متاسفانه باستان‌شناسان تا به امروز موفق به آگاهی از زمان ساخت و هدف اصلی طراحی این سد نشده‌اند. هرچند که این قبیل موضوعات چیزی از زیبایی و خاص بودن منظره این سد کم نمی‌کند. سد درهاش در فصول پرباران سال، به یکی از زیباترین مناظر طبیعی قشم تبدیل می‌شود؛ پس اگر در پاییز و زمستان به قشم سفر کردید، بازدید از آن را فراموش نکنید.
- آدرس: ۲۵ کیلومتری غرب قشم، روستای گیاهدان
سد گربدان قشم
سد گربدان از دیگر سدهای تاریخی قشم است که قدمتی طولانی دارد. این سد زیبا که با طبیعت بکر و دیدنی‌اش مسافران زیادی را به خود جذب می‌کند در 40 کیلومتری قشم و در نزدیکی روستای گربدان قرار گرفته است. توصیه ما این است در زمان سفر به قشم، علاوه‌بر بازدید از سد گربدان، سری هم به روستای گربدان بزنید؛
این روستا نیز جاهای دیدنی فراوانی ( مانند چهل دختران و کهنی ختیف) دارد و از آن گذشته طبیعت منحصربه‌فرد آن می‌تواند برای یک پیک‌نیک نیم روزه هم کاملا مناسب باشد. پس بازدید از آن را فراموش نکنید.
- آدرس: 40 کیلومتری قشم، یک کیلومتری روستای گربه‌دان
سد بالاتل شهاب
ساسانیان در دوران پادشاهی خود سدهای زیادی در ایران بنا کردند که یکی از آن‌ها نیز سد بالاتل است. این سد که در بخش شهاب قشم و در دره کولغان قرار گرفته، طبیعت زیبا و دیدنی دارد. همچنین در اطراف آن، معماری‌های مختلفی وجود دارد که به احتمال بسیار زیاد همگی مربوط به دوره ساسانیان می‌شوند.
شما عزیزان می‌توانید در زمان بازدید از این سد، از چاه‌های تلا، قلعه لافت، جنگل جادویی حرا و کارگاه‌های لنجسازی قشم که در نزدیکی آن هستند که نیز دیدن کنید.
- آدرس: شهرستان قشم، بخش شهاب، دره کولغان
سد خالصی دیرستان قشم
از میان سدهای تاریخی قشم، سد خالصی بیشترین وسعت را دارد و به همین خاطر نسبت به باقی سدها نیز در میان گردشگران معروف‌تر است. این سد زیبا که در ابتدای بلوار ساحلی خلیج فارس قرار گرفته در بهار و زمستان آب‌وهوای عالی دارد؛ پس اگر قصد بازدید از آن را دارید حتما سفر خود را در این دو فصل آغاز کنید.
- آدرس: قشم، جاده فرودگاه، غرب روستای دیرستان
سد گوران قشم
آخرین سدی که در این مقاله قصد داریم به معرفی آن بپردازیم، گوران است. این سد زیبا علاوه‌بر اینکه جاذبه گردشگری مهم و پربازدیدی در قشم محسوب می‌شود، منبع تامین آب شیرین مردم این منطقه هم هست؛ از این رو اهمیت زیادی برای ساکنان قشم دارد.
جالب است بدانید که این سد در طول تاریخ و در سه دوره مختلف هخامنشی، ساسانی و پهلوی کامل شده و به شکل امروزی خود درآمد است؛ به همین خاطر این سد را یک اثر باستانی مهم می‌دانند. ریشه اصلی سد گوران از نام روستایی که در آن واقع شده، گرفته‌اند و نکته قابل توجه اینجاست که این روستا اولین مرکز لنجسازی در کل ایران محسوب می‌شود.
- آدرس: 41 کیلومتری قشم، منطقه گوران، منتهی‌الیه غربی جنگل حرا
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم به معرفی مشهورترین سدهای تاریخی قشم بپردازیم تا در زمان سفر به این جزیره از آن‌ها نیز بازدید کنید. متاسفانه اغلب این سدها تاریخچه دقیقی ندارند و اطلاعات موثقی درباره نحوه ساخت آن‌ها در دست نیست. برای بازدید از این سد های تاریخی شما می توانید با رزرو هتل های قشم دسترسی آسانی به آن ها داشته باشید. به یاد داشته باشید برای بازدید از این سدهای زیبا، وسایل لازم طبیعت‌گردی هم همراه خود داشته باشید تا خاطره‌ای به یادماندنی‌تر در ذهن خود ثبت کنید.
