تپه حصار دامغان یک محوطه باستانی در دو کیلومتری و جنوب شرقی دامغان و در استان سمنان قرار دارد. و قدمت تمدن یافت شده آن به هزاره چهارم تا هزاره اول پیش از میلاد می‌رسد.در این مقاله به معرفی کامل تپه حصار دامغان میپردازیم با وبلاگ خبری و گردشگری های هتل همراه باشید.
فهرست مطالب
نظریه باستان شناسی
حفاری تپه حصار دامغان در سه مرحله مورد بررسی قرار گرفته است:
براساس یافته‌ها قدیمی‌ترین لایه‌های تپه حصار دامغان به اواسط هزاره پنجم قبل از میلاد باز می‌گردد و استقرار در آن تا حدود ۱۷۰۰ پیش از میلاد به طور پیوسته ادامه داشته و پس از آن هیچگاه مورد سکونت قرار نگرفته است. در این حفاری سه طبقه اصلی حفاری شد که هر طبقه شامل چند لایه باستانی است.
بررسی‌های مرحله اول باستان‌شناسی
توسط دکتراریخ اشمیت آلمانی ازدانشگاه پنسیلوانیا درسالهای1931و1932م مورد کاوش قرار گرفت و مشخص شد که این تپه باستانی دارای سه دوره فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است.این محوطه پس از این کاوش به عنوان یکی از محوطه‌های کلیدی برای شناسایی فرهنگ‌های همزمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان‌شناسان قرار گرفته است.
یکی از کاوش های اشمیت
روستایی قدیمی‌ترین دوره استقرار در تپه حصار را با دارا بودن 700مترمربع در بخش حصار یک اعلام کرد و افزود: یکی از معروف‌ترین ساختمان‌های حصار در شمال خط راه‌آهن قرار دارد که با خاک سرخ رنگ خود نظر اشمیت را جلب کرد. او به ساختمانی دست یافت که بر اثر به‌آتش کشیده شدن از میان رفته بود و این ساختمان مهم‌ترین بخش حصار است که مشخص نیست توسط حمله کدام‌یک از مهاجمان از میان رفته است. به گفته روستایی، در کاوش‌های اشمیت در این ساختمان مقادیر فراوانی اشیای طلایی، نقره‌ای، سربی و انواع زیادی مهرها به همراه 11جسد سوخته مچاله شده و صدها پیکان سنگی به‌دست آمده که نشان از یک جنگ خونین دارد.
بررسی‌های مرحله دوم باستان‌شناسی
در سال ۱۳۵۵ نشان داد که تپه حصار در هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد بین سال های ۴۲۰۰ تا ۳۵۰۰ قبل از میلاد مسیح باز می گردد و معرف اولین ساکنان منطقه می باشد و سفال حصار یک سفالی نخودی رنگ است که در این دوران بوده است و همچنین یکی از مراکز مهم تولیدی برای ساخت انواع اقلام صادراتی سنگی و فلزی در فلات ایران بوده است.
تمدن حصار
همان تمدنی است که نام آن از این دوره تپه حصار گرفته شده است و ارتباطی با طبقات بعدی تپه حصار ندارد. تمدن حصار نشان دهنده تمدن سفال نخودی رنگ در این منطقه می باشد. در ساخت خانه های آن از نظم خاصی استفاده نشده و نقشه مشخصی نیز ندارند.
بررسی‌های مرحله سوم باستان‌شناسی
در سال ۱۳۷۳ با کشف تعدادی گل‌نبشته به خط میخی و بابلی بود که قدمت این گل نبشته‌ها به حدود ۲ هزار سال پیش از میلاد برمی‌گردد که شاهد بسیار خوبی بر وجود مبادلات فرهنگی بین تمدن‌های بین‌النهرین و فلات ایران است. همچنین در این دوران سفال خاکستری رنگ و با پایه بلند و لبه هموار و کف صاف مشاهده می شود در این دوره خانه ها اکثرا چهار گوش ساخته شده و یک اتاق مرکزی به عنوان آشپزخانه یا اتاق نشیمن مشاهده می شود. اتاق دیگر بدون رعایت کردن نظم مشخصی در اطراف آن ساخته شده اند.
آثار و ادوات این منطقه
- آثار و ادوات گلی شامل ظروف و چرخهای سفالی سردوک های پشم ریسی سفالی ،چرخ های گلی دو مخروطه ،قالب هائی که برای ریختن مس مذاب برای ساختن اشیای مسی بکار می رفته همچنین گوی های گلی فلاخن
- مجسمه های کوچک حیوانات و انسان به اشکال و اندازه های مختلف
- مجسمه حیوانات شامل قوچها ، بزهای کوهی ،گاو و مرغابی و ظروف سفالی به شکل حیوانات که ساخته شده از گل وسنگ و مس وطلا
- مهرهای مسطح ساخته شده از گل، مس و سنگ که مناظر نما یش داده شده بر روی مهرها قابل مقایسه با نقوش مهرهای استوانه ای است که در دره ی سند کشف شده است.
- برروی بعضی ازاین مهرهای مسی صحنه هائی که مجالس شکار را معرفی می نماید مشاهده می شود.
- آثار و ادوات فلزی که بصورت اشیا واسلحه
- دیگهای فلزی بزرگ،خنجرها ،چاقوها ، سر نیزه ها ،تبرها ،کلنگها ،سرگرزها ،تیشه ها ،پیکان ها ،سنجاقها ،میخها ،سوزنها ،دستبندها ،انگشترها ،گوشواره ها
- اشیائ تزئینی مانند آئینه وغیره که عموماَ از سرب ،مس ،برنز، نقره وطلا ساخته شده اند.
- ظروف تزئینی بسیار جالب از جنس سرب، نقره ، طلاوسنگ مرمر درضمن حفاری بدست آمده است وبه خوبی نشان دهنده ی وضعیت بسیار مطلوب و مرفه ساکنان این تپه در آن زمان می باشد
جراحی پیشرفته شاخصه تپه باستانی حصار
در این کاوش‌ها قدیمی‌ترین اثر مربوط به سرطان فک و پیشرفت پزشکی حصاربدست امده است که جراحی و پزشکیمردمان تپه حصار آنقدر پیشرفته بوده، که آنها توانسته بودند فک مبتلا به سرطان زن 38ساله را سه مرتبه شکافته و غده سرطانی را مهار کنند.
