کلیساهای تاریخی و موزه های اصفهان دارای بناهای جالبی است که از لحاظ فرهنگی و آیین های خاص آنها، جذابیت ویژه ای در بین گردشگران دارد. اصفهان شهری است که مردمانی از مذاهب گوناگون در طول تاریخ در آن زندگی کرده اند و هر یک بناهایی را در شهر دارند.هموطنان ارامنه در زمان شاه عباس صفوی پیشتر در جلفا سکونت داشتند و با ورود به اصفهان با اجازه از شاه صفوی کلیساهای بسیاری را بنا کردند. این کلیساها و موزه ها با الهام از معماری ایرانی ساخته شدند و مخصوصا کلیساهای ارامنه تفاوت هایی در تزیینات بیرونی داشتند. این کلیساها علاوه بر ارزش مذهبی دارای ارزش تاریخی نیز هستند که در مقاله ی کلیساها و موزه های تاریخی اصفهان به آن می پردازیم.
فهرست مطالب
- 1 کلیسای وانک
- 2 کلیسای کاتارینیان
- 3 کلیسای هوانس مگردیچ مقدس
- 4 کلیسای کاتولیک ها
- 5 کلیسای یوحنا
- 6 کلیسای نیکاغایوس
- 7 کلیسای هاکوپ مقدس
- 8 کلیسای میناس مقدس اصفهان
- 9 کلیسای نرسس
- 10 کلیسای مریم مقدس
- 11 کلیسای گریگور
- 12 کلیسای سرکیس
- 13 کلیسای بدخهم
- 14 کلیسای استپانوس مقدس
- 15 کلیسای بیت لحم
- 16 کلیسای گئورک مقدس
- 17 ((موزه های اصفهان نصف جهان))
کلیسای وانک
بزرگترين و زيباترين کلیسا ,کلیسای وانک اصفهان است. کلیسای وانک از نظر طلاكاري سقف و سطح داخل گنبد و نقاشي هاي تاريخي از زيباترين كليساهاي جلفاي اصفهان است.داخل كليسا و تمام ديوارهاي اطراف و جوانب آن از تزئينات نقاشي رنگ و روغن و آب طلا به سبك ايراني و تصاويري از زندگي حضرت مسيح (ع) متاثر از نقاشي ايتاليايي تزئين شده است.برج ناقوس روبروي در اصلي كليسا به سبك ايراني است و در زمان شاه سلطان حسين ساخته شده است.
کلیسای کاتارینیان
کلیسای کاتارینه مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا، محله چهارسو، خیابان خاقانی، کوچه رامین واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۹۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای هوانس مگردیچ مقدس
مصالح به کار رفته در این کلیسا عبارت اند از خشت و آجر و دیوارهای داخلی بنا با گچ پوشانده شده اند و در قسمت زیر گنبد و محراب کلیسا دارای نقاشی هایی با موضوعاتی از کتاب مقدس اند اما دیوارهای خارجی با کاهگل پوشانده شده اند. کلیسا دارای سه ورودی است که برج دوطبقهٔ ناقوس خانه و گنبد آن در ۱۸۴۱م در جلوی ورودی غربی کلیسا بنا شده. در مجاورت ضلع شمالی کلیسا هم نمازخانهٔ کوچکی قرار دارد که در۱۷۷۴م ساخته شده است.. گنبد کلیسا با نورگیرهای متعدد و نیز سقف بنا برروی این قوس ها تکیه دارند. محراب کلیسا در قسمت شرقی واقع شده که در دو طرف آن اتاقک هایی با پلان چهارگوش و محراب مجزای خود قرار گرفته اند.
کلیسای کاتولیک ها
کلیسای کاتولیکها مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، محله جلفا، خیابان حکیم نظامی، کوچه کاتولیکها واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۲۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای یوحنا
کلیسای یوحنا مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا، خیابان خاقانی، کوچه چهارسو واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۷۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در سال ۱۶۲۱ ميلادی ساخته شده است.
کلیسای نیکاغایوس
کلیسای نیکاغایوس مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا، محله قاراکل، کوچه خواجه عابد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۷۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای هاکوپ مقدس
مجموعه کلیسای مریم و هاکوپ مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، محله جلفا، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ واقع شده و در حال حاضر خیابان توحید از مجاور آن عبور میکند. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای میناس مقدس اصفهان
کلیسای میناس مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا، محله تبریزیها، کوچه تبریزیها واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۷۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای نرسس
کلیسای نرسس مقدس که با نام کلیسای سورپ نرسس نیز شهرت دارد ، در دوره ی صفویه و سده ی ۱۷ میلادی توسط آوتیک دیلانیان ساخته شد. بر اساس کتیبه هایی که در کلیسا موجود می باشند تاریخ دقیق ساخت بنا به سال ۱۶۶۱ تا ۱۶۶۶ باز می گردد. این کلیسا در طی قرنها مرمت و بازسازی گردیده و به شکل امروزی خود درآمده است. در ابتدا نام این کلیسا نام سازنده ی آن بود، اما با اهدای اشیای منسوب به نرسس مقدس نام کلیسا تغییر یافت.
دیواره های داخلی این کلیسا برخلاف سایر کلیساها اثری از نقاشی ها نیست و فضاهای داخلی بسیار ساده و بی پیرایه اند. به دلیل همین فقدان تزیینات کلیسای سورپ نورسس در مقایسه با کلیساهای جلفا بسیار ساده به نظر می رسد.این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای مریم مقدس
مجموعه کلیسای مریم و هاکوپ مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، محله جلفا، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ واقع شده و در حال حاضر خیابان توحید از مجاور آن عبور میکند. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای گریگور
کلیسای گریگور (لوسارویچ مقدس) مربوط به دوره صفوی که بنایی است زیبا، مربوط به دوره صفوی و ساخته شده از خشت و آجر درسال ۱۶۳۳ میلادی است. بنای کلیسا مستطیلی به ابعاد ۱۷ در ۵.۷ متر را در بر می گیرد که دیوارهای داخلی آنها به نقاشی هایی مزین می باشند. این نقاشی ها در گذشته تمامی سطح دیوار را می پوشاندند اما امروزه از بین رفته و تنها بخش هایی از آنها باقی مانده است. و در اصفهان، محله جلفا، خیابان خاقانی، کوچه میدان کوچک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
کلیسای سرکیس
کلیسای سر کیس مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا محله ایروان، خیابان خاقانی، کوچه نماز خانه ایروان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای بدخهم
این کلیسا که به نام زادگاه حضرت عیسی مسیح بیت اللحم یا اورشلیم نامگذاری شده است جنب میدان بزرگ واقع در خیابان نظر محله جلفای اصفهان،در مجاورت کلیسای حضرت مریم مقدس، در سال ۱۶۲۸ میلادی توسط خواجه پطرس ولیجانیان، تاجر نامی روزگار صفوی بنا گردید.
کلیسای استپانوس مقدس
این کلیسا در جنوب خیابان خواجه نظر و در محلهٔ هاکوپجان قرار گرفته و در۱۶۱۴م بنا شده. پـلان کـلیـسای استـپانوس مـقـدس، کـه بـزرگ تـریـن کلیسای اصفهان است،به سبک بازیلیک ستون دار در جهت شرقی ـ غربی قرار گرفته. گـنـبـد کـلیسـا، کـه دارای هـشت نورگیر است، به وسیله قوس هایی به چهار ستون بنا و دیوارهای جانبی تکیه دارد و دو گنبد کوچک قوسی شکل نیز در دو طرف گنبد اصلی قرار گرفته اند.
کلیسای بیت لحم
کلیسای بیت لحم جزو بزرگترین کلیسا های اصفهان می باشد که در شمال کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس قرار دارد و با نام کلیسای بتلهم مقدس نیز شناخته می شود. این کلیسا در زمان حکومت صفویه و توسط بازرگان معروف آن دوران به نام خواجه پطرس ساخته شد. آرامگاه او و چند تن از اعضای خانواده اش در حیاط کلیسا دفن شده و به احترام وی یکی از خیابان های محله جلفای اصفهان هم به نام خواجه پطرس نام گذاری کردند.
کلیسای گئورک مقدس
این کلیسا جزو مهمترین کلیسا های اصفهان می باشد که دلیل مهم بودن آن نیز سنگ های مقدسی است که در آن قرار دارد. این سنگ ها به فرمان شاه عباس صفوی به این مکان انتقال پیدا کردند. بر اساس سنگ نوشته های در جلوی محراب کلیسا، ساخت آن به دست بازرگان معروف جلفا، خواجه نظر و در سال ۱۶۱۱ میلادی صورت گرفته است. در آن زمان پادشاه صفوی تلاش می کرد تا سکونت مسیحیان در اصفهان را حفظ کند. او با شناختن اعتقادات مذهبی آنها دستور تخریب کلیسای اچمیادزین مقدس و انتقال سنگ های آن به اصفهان را صادر کرد. اما چون این کار تقریبا غیر ممکن بود تنها پانزده قطعه سنگ از محراب و نقاط مختلف آن کلیسا به محل کلیسای گئورک آورده شد.
بعد از معرفی کلیساهای تاریخی و موزه های اصفهان قطعا مشتاق بازدید از این شهر خواهید بود و کمتر کسی است که مشتاق بازدید از اصفهان نباشد در ادامه به معرفی برخی از موزه های اصفهان میپردازیم.
((موزه های اصفهان نصف جهان))
1 – موزه چهلستون
در راستای حفظ و نگهداری مجموعه كاخ و آثار به جا مانده از گذشته و معرفي به نسل آينده كاخ چهلستون به موزه تبديل گرديد.نماي ساختمان مربوط به دوران صفويه بوده و ساخت و ساز كاخ درسال۱۰۵۷هجري به اتمام رسيده است.در مهر ماه ۱۳۲۷ هجري شمسي با حضور عاليترين مقامات مملكتي و اساتيد و هنرمندان و علاقمندان اين مرز و بوم به موزه تبديل گرديد كه اسامي آنها در دفتر يادبود به جا مانده و ثبت وضبط گرديده است.
2 – موزه آب
موزه ای بسیار شگفت انگیز و ارزشمند که در شهر اصفهان واقع شده است. موزه آب اصفهان مشتاق دوم، بعد از پل شهرستان روبهروی دانشگاه پیام نور و نرسیده به باغ جوان، امور آب شرق اصفهان قرار دارد. وارد میشوم. پس از طی ۱۰۰ متر در سمت چپ با تابلویی مواجه میشوم که روی آن جمله «موزه آب اصفهان» نوشته شده است.
3 – موزه موسیقی
در یک خیابان سرسبز در محله قدیمی جلفا در اصفهان (مهمترین شهر توریستی ایران)، به دور از میدان نقش جهان و بازار تاریخی معروف اصفهان، موزه جدید موسیقی به شما خوشآمد میگوید.
4 – موزه خاچاطور گساراتسی
موزه خاچاطور گساراتسی موزه ای بسیار زیبا که در کلیسای معروف وانک در شهر اصفهان واقع شده است. خاچاطور گِساراتسی شخصی است که صنعت چاپ را در سال ۱۶۳۸ میلادی در ایران و خاورمیانه پایه گذاری کرده است. به پاس تشکر و قدردانی از زحمات وی موزه ی واقع در محوطه ی کلیسای وانک از سال ۱۳۹۱ به عنوان موزه ی خاچاطور گساراتسی نام گرفت.
5 – موزه هنرهای تزئینی
موزه هنرهای تزئینی اصفهان در عمارت رکیب خانه اصفهان در خیابان استانداری شهر اصفهان واقع شده است . علت نامگذاری این بنا به رکیب خانه این است که در دوره صفوی، جایگاهی برای قرار دادن لوازم و اشیاء اصطبل سلطنتی بود.بیش از ۳۰۰۰ شی تاریخی متعلق به دوران صفویه و قاجاریه در موزه هنرهای تزئینی اصفهان به چشم می خورد.
6 – باغ موزه پروانه ها
باغ موزه پروانه ها در محدوده پارك طبيعي ناژوان در فضايي به مساحت ۲۰۰۰ مترمربع واقع شده و داراي بيش از ۱۰۰ گونه گل و گياه از جمله درختچه فردوس، درختچه سيكاس، درختچه ليندا، انواع بنجامينها، انواع فيكوس ها، انواع بگونيا، آگاو و …. مي باشد. در سه نقطه از اين باغ با بدنه سازي هاي انجام شده تعداد ۴۸ عدد قاب شامل ۲۲۰۰ پروانه زيبا و رنگارنگ به نمايش گذاشته شده است.
جهت بازدید از کلیساهای تاریخی و موزه های اصفهان می توانید با سفر به اصفهان و رزرو هتل در اصفهان براحتی از این شهر علاوه برکلیساهای تاریخی و موزه های اصفهان از سایر بناهای تاریخی این شهر دیدن فرمایید.