معماری منحصر به فرد آب انبار شش بادگیر یزد را بشناسید

شهر یزد با قدمت بسیار زیاد خود، به‌عنوان شهر آب انبارها شناخته می‌شود. آب انبار شش بادگیر یزد که پر از آب انبارهای قدیمی و باعظمت است، در شهر کهن یزد با بادگیرهای هشت وجهی خود، آب را خنک نگه‌ می‌دارد و یکی از زیباترین جاذبه های یزد محسوب می‌شود. موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی این شهر باعث شده از این بناها برای ذخیره آب استفاده شود. در مسیر این جاذبه مکان‌های دیدنی جالبی وجود دارد و می‌توان در هتل‌ های یزد نزدیک آن نیز اقامت خوبی را تجربه کرد. 

آب انبار شش بادگیر یزد کجاست؟

• آدرس آب انبار شش بادگیر یزد: در خیابان دهم فروردین، محله تل یزد، کوچه شش بادگیر قرار دارد.

ساعت بازدید از آب انبار شش بادگیر یزد

بازدید از آب انبار شش بادگیر یزد در تمام ساعات شبانه روز امکان‌پذیر است.

تاریخچه آب انبار شش بادگیر یزد

آب انبار شش بادگیر واقع در شهر یزد یکی از اماکن قدیمی و دیدنی است که زمان ساخت آن به عصر قاجار بازمی‌گردد. این جاذبه به عنوان تنها آب انبار یزد با شش بادگیر شناخته می‌شود. در دهه‌های اخیر همچنان از آن برای استخراج آب استفاده می‌شد؛ اما امروزه فقط ارزش توریستی دارد. آب انبار شش بادگیر در سال 1357 هجری شمسی و اوایل انقلاب به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. ارتفاع زیاد بادگیرهای این آب انبار علاوه‌بر جلوه زیبای معماری، باعث خنک‌تر ماندن آب نیز می‌شود.

معماری آب انبار شش بادگیر یزد

آب انبار شش بادگیر در یزد، به عنوان یکی از قدیمی ترین اماکن در این شهر، معماری و طراحی شگفت انگیزی نیز دارد که در ادامه به بررسی این معماری پرداخته ایم:

ورودی و گنبدها

آب انبار شش بادگیر در یزد دارای دو ورودی شمالی و جنوبی است که هر کدام راه پله و پاشیر جداگانه‌ای دارند. گفته می‌شود که مسلمانان از درب شمالی و زرتشتیان از ورودی جنوبی استفاده می‌کردند. اگر از این مکان دیدنی بازدید کردید، میان پله‌های ۲۵ و ۲۶ می‌توانید نمای هشتی را ببینید که سنگ فرش آجری دارد و پس از آن طاق انبار وجود دارد. همچنین راه پله این مکان دارای دو قسمت سرپوشیده و سرباز است.

پله‌های ۵۵ تایی تا سر در آب انبار به صورت روباز بوده و بقیه پس از سردر هستند. گنبد تخم مرغی شکل این آب انبار جذابیت و شکوه معماری آن را دوچندان کرده و ارتفاع آن به ۱۲.۶ متر می‌رسد.

بادگیر ها

بادگیرهای آب انبار شش بادگیر در شهر یزد با ارتفاع 10 متری خود هوای خنک را به جهت خنک نگه داشتن آب به داخل خزینه هدایت می‌کردند. تعداد این بادگیرها 6 عدد بوده که سه بادگیر در ابتدا و سه بادگیر پس از سال‌ها ساخته شدند.

بخش های مختلف آب انبار شش بادگیر یزد

بخش‌های مشترک بیشتر آب انبارها عبارتند از: خزینه، گنبد، پاشیر و بادگیر. در واقع کنار هم قرار گرفتن این ۴ بخش باعث خنک و سالم ماندن آب می‌شود. خزینه‌ها در حفظ آب و خنکی آن نقش داشتند و در اعماق زمین ایجاد می‌شدند. گنبد وظیفه جلوگیری از آلوده شدن آب را داشته و بالای خزینه ساخته می‌شود. برای استخراج آب نیز از پلکانی به نام پاشیر استفاده می‌شد. بادگیرها هم با بهره‌گیری از انرژی وزش باد به خنک ماندن آن کمک می‌کردند.

سازنده آب انبار شش بادگیر یزد

آب انبار شش بادگیر یزد توسط حاجی محمد حسین خیر فرزند نورالله یزدی ساخته شده است. این بنای باشکوه تنها بنای بادگیری کشورمان بوده و به جز این آب انبار، آب انبار شش بادگیر دیگری در ایران وجود ندارد. وقف‌نامه‌ای که برای این آب انبار تنظیم شده نشان می‌دهد که حاج محمد حسین خیر این بنا را با املاک خود در یزد و تفت ساخته و وقف کرده است. همچنین شخصی با نام بهشتیان پس از ایشان وظیفه پر کردن آب انبار را از آب جاری وقف‌آباد بر عهده گرفت.

نقش آب انبار یزد در مناطق کویری

این شهر تاریخی مملو از قنات‌ها و آب انبارهای کهن است. آب‌وهوای گرم و خشک این شهر باعث شده مردم آن سبک زندگی خاصی در پیش بگیرند، شرایط محیطی گرم و خشک حاکم بر این شهر منجر به ساخته شدن قنات‌ها و آب انبارهای زیادی شده که با ساختار خاص خود به بهبود زندگی مردم در شرایط بی‌آبی کمک می‌کردند.

این نیاز به ذخیره آب منجر به ایجاد بناهایی زیبا با معماری چشم‌نواز در مناطق کویری شده است. این شهر تاریخی دارای بیش از ۳۰۰ آب انبار است و با اینکه تفاوت‌هایی با آب انبارهای معاصر دارند، اما کاربرد اصلی همه‌شان ذخیره آب است. بعضی از این آب انبارها مانند آب انبار گلشن و آب انبار تکیه امیر چخماق تا کنون نیز باقی مانده و به جاذبه‌های پرطرفدار تبدیل شده‌اند.

یزد در مقایسه با دیگر شهرها دارای بیشترین تعداد آب انبار است. از بزرگ‌ترین بناهای آبی از عصر باستان تا یک قرن قبل می‌توان به آب انبار شش بادگیر اشاره کرد که نبوغ و اراده مردم این شهر در ساختن آب انبارها را نشان می‌دهد. نکته جالب توجه این است که از این بناها حتی امروزه با وجود پیشرفت سریع تکنولوژی، همچنان استفاده می‌شود.

از انواع مختلف آب انبار می‌توان آب انبارهای بیابانی، بین شهری و کوهستانی را نام برد. آب انبارهای بیابانی و بین شهری ساختار ساده‌؛ اما جذابی دارند‌. برای سرد نگه داشتن آب، سقف این بناها را به صورت گنبدی و مخروطی می‌ساختند و  بادگیر به خنک ماندن آب در آب انبارها کمک می‌کرد. این بناها برای ذخیره یخ نیز کاربرد دارند‌. حتی برخی مواقع به آب انبار، یخچال نیز می‌گویند. بزرگ‌ترین یخچال خشتی ایران در شهر مذهبی میبد هم یکی از جاذبه‌های دیگری است که در آن یخ نگهداری می‌شد.

بهترین زمان بازدید از آب انبار شش بادگیر یزد

بهار و پاییز از مناسب‌ترین فصول برای بازدید از این بنای تاریخی استف همچنین بازدید از آب انبار شش بادگیر یزد در تمام ساعات شبانه روز امکان‌پذیر است.

جاهای دیدنی نزدیک آب انبار شش بادگیر یزد

برخی از جاهای دیدنی یزد نزدیک این آب انبار عبارت اند از:

هتل های نزدیک آب انبار شش بادگیر یزد

برخی از بهترین هتل های یزد در نزدیکی این آب انبار عبارت اند از:

رزرو هتل های یزد از های هتل

اگر قصد سفر به یزد و اقامت در این شهر رادر سر دارید، می توانید از طریق رزرواسیون های هتل نیز اقدام به رزرو بهترین هتل های یزد کنید. این وب سایت رزرو به دو روش آنلاین و تلفنی را نیز ارائه کرده است که با پشتیبانی 24 ساعته از طریق کارشناسان به راحتی می توانید اقدام به رزرو کنید. همچنین این وب سایت تخفیفات ویژه در مناسبت های خاص را نیز به کاربران خود ارائه کرده است.

سوالات متداول