حمام وکیل شیراز با مساحت 1400 متر مربع یکی از بزرگترین حمامهای سنتی ایران است که از سلسله زندیه بر جای مانده است. این حمام یک اثر هنری باستانی است که با ویژگیهای منحصربهفرد خود از سایر حمامهای تاریخی متمایز میشود.
حمام وکیل شیراز در حال حاضر بهعنوان موزه مورد استفاده قرار میگیرد. این بنای تاریخی در مجاورت بازار وکیل شیراز، مسجد وکیل و ارگ کریم خان واقع شده است. بنابراین، اگر به شهر زیبای شیراز سفر کردید، بازدید از این حمام تاریخی و فضای باور نکردنی آن را فراموش نکنید.
فهرست مطالب
آدرس حمام وکیل شیراز
آدرس: شیراز، بلوار طالقانی، ضلع غربی بازار وکیل(نمایش روی نقشه)
ساعت بازدید حمام وکیل
نیمه اول سال | 7:00 الی 20:00 |
نیمه دوم سال | 8:00 الی 19:00 |
تاریخچه مجموعه وکیل شیراز
شیراز در دوره زندیان پایتخت کشور بوده و به همین دلیل در این شهر میتوان آثار کمیابی از این دوره را پیدا کرد. جاذبههای تاریخی متعددی در شیراز وجود دارد که مربوط به دوران زندیه و حاکمیت کریم خان زند است. حمام وکیل شیراز از معروفترین جاهای دیدنی یزد و بناهای باقی مانده از آن زمان است که در کنار دو جاذبه مسجد وکیل و بازار وکیل شیراز واقع شده است. این حمام عمومی به دستور کریم خان برای مردم ایران ساخته شد.
به گفته مورخان کریم خان برای احیای تاریخ ایران از انجام هیچ کاری دریغ نکرد؛ ازاینرو به وی لقب وکیل یا نماینده مردم را دادند. در زمان سلطنت کریم خان زند، بناهای متعددی ساخته شد، که بعدها از آن با عنوان مجموعه وکیل یاد میشد. این مجموعه از مسجد، بازار، حمام، آب انبار، ارگ و بناهای دیگری تشکیل شده است.
معماری حمام وکیل شیراز
اگرچه قدمت حمام وکیل به حدود 260 سال پیش باز میگردد. اما، برای ساخت آن از اصول هوشمند معماری استفاده شده است. ورودی رختکن این حمام به شکل زاویهدار ساخته شده است تا از ورود هوای سرد و خروج گرما جلوگیری کند.
وجه تمایز حمام وکیل این است که از شیشههای طراحی شده در سقف آن برای تامین نور استفاده میشد. بر روی دیوارها و سقف این حمام سنتی، نقاشیهای زیبایی وجود دارد که توسط بهترین هنرمندان آن زمان کشیده شده است. این نقاشیهای تحسین برانگیز مضامین جالبی از اساطیر حماسی و روایات مذهبی ایران دارد.
بخش های مختلف حمام وکیل شیراز
در معماری اکثر حمامهای قدیمی ایران سه بخش مهم وجود داشت که شامل سربینه (اتاق رختکن)، میاندر (اتاق وسط) و خزانه (اتاق گرم) است.
سربینه (اتاق رختکن)
در قسمت سربینه حمام وکیل شیراز فردی با عنوان حمامی حضور داشت که مردم وسایل خود را به وی میسپردند. قسمت سربینه شامل بخشهای مختلفی میشد که افراد با توجه به موقعیت اجتماعی خود در آنها قرار میگرفتند.
در گذشته اعتقاد بر این بود که بهتر است بعد از استحمام پاها را در آب سرد فرو ببریم. به همین منظور حوضچههای آب سرد در جای جای سربینه به چشم میخورد و یک حوض بزرگ نیز در مرکز آن وجود داشت. شخصی به نام نقال در سربینه حضور داشت که وقایع سیاسی را با صدای بلند برای مردم توضیح میداد. علاوهبر این، نقال داستانهای ادبی که بر سقف سربینه نقاشی شده بود را برای مردم تعریف میکرد.
میاندر (اتاقهای میانی)
عکس حمام وکیل شیراز در پایین که بین رختکن و اتاق گرم را نشان می دهد فضایی به نام میاندر حمام وجود داشت و از آن برای اجرای مراسم سنتی نظیر حنابندان استفاده میشد. یکی از ویژگیهای مهم حمامهای سنتی این بود که علاوهبر نظافت، برای برگزاری مراسمی همچون جشن زایمان، جشن خواستگاری و حنابندان مورد استفاده قرار میگرفت.
در حال حاضر در این قسمت از حمام وکیل شیراز مجسمههایی وجود دارد که ملبس به لباس محلی شیراز هستند. این مجسمههای مومی که توسط سازمان میراث فرهنگی بازسازی شده است، آداب و رسومی که مردم در حمامهای قدیم انجام میدادند را نشان میدهد.
خزینه (گرمابه حمام وکیل شیراز)
پس از عبور از راهروی میاندر به قسمتی از حمام وکیل به نام خزینه میرسیم. در این بخش از حمام شخصی به نام دلاک بود که به مشتریان خدمترسانی میکرد. موارد زیر برخی از وظایفی است که دلاک در خزینه انجام میداد:
- کیسه کشیدن مشتریان
- خشک کردن بدن مشتریان با استفاده از پارچه خاصی به نام لنگ
- ماساژ دادن مشتریان به سبک سنتی
- کشیدن دندان
- حجامت
حمام وکیل شیراز کجاست؟
اگر با وسیله نقلیه خود به شیراز سفر میکنید باید به سمت بلوار کریم خان زند حرکت کنید. پس از عبور از میدان شهدا وارد خیابان طالقانی شوید. سپس ماشین خود را پارک کنید و مابقی مسیر را پیاده بروید.
درصورتیکه از وسایل نقلیه عمومی مانند مترو استفاده میکنید، بهتر است ایستگاه زندیه پیاده شوید و تا ورودی حمام وکیل پیادهروی کنید.
هتل های نزدیک به حمام وکیل شیراز
در اطراف حمام وکیل هتلهای زیادی وجود دارد که بعد از بازدید جاهای دیدنی شیراز میتوانید در آنها اقامت داشته باشید. در جدول زیر اسامی و آدرس برخی از هتلهای شیراز نزدیک حمام وکیل ذکر شده است.
نام هتل | امتیاز هتل | آدرس |
هتل ستارگان شیراز | هتل سه ستاره شیراز | شیراز، بلوار آزادی، نبش خیابان ارم |
هتل پارسه شیراز | هتل سه ستاره شیراز | شیراز، خیابان زند، فلکه شهرداری، ارگ کریم خان، داخل خیابان 22 بهمن |
هتل آریو برزن شیراز | هتل چهار ستاره شیراز | شیراز، بلوار کریم خان زند، خیابان رودکی |
هتل پارک سعدی شیراز | هتل چهار ستاره شیراز | شیراز، چهارراه حافظیه، خیابان حافظ، روبروی باغ جهان نما |
هتل کریم خان شیراز | هتل چهار ستاره شیراز | شیراز، خیابان رودکی |
هتل هما شیراز | هتل پنج ستاره شیراز | شیراز، میدان گاز، جنب پارک آزادی |
هتل پرسپولیس شیراز | هتل پنج ستاره شیراز | حد فاصل چهارراه حافظ به ميدان قائم (اطلسی) |
بهترین زمان بازدید از حمام وکیل شیراز
اکثر مردم تعطیلات نوروز را برای سفر به شیراز انتخاب میکنند. اما، در نوروز جاذبههای تاریخی و طبیعی ایران بیش از حد شلوغ است. بنابراین، پیشنهاد میکنیم در اواسط اردیبهشت یا اوایل پاییز به شیراز سفر کنید و از دیدن حمام وکیل و دیگر آثار تاریخی شهر لذت ببرید.
رستوران حمام وکیل شیراز
رستوران تاریخی حمام وکیل یکی از مشهور ترین رستوران های شیراز بوده است، این رستوران زمان های دور تر حمام بوده که اکنون به یک رستوران با دکوراسیون و معماری سنتی و بسیار جذاب تبدیل شده است. انواع غذاهای محلی، بین المللی و ایرانی در این رستوران سرو می گردد. ساعت مراجعه و فعالیت این رستوران از 11:30 ظهر الی 22 شب نیز می باشد.
سوالات متداول
آدرس حمام وکیل شیراز کجاست؟
شیراز، بلوار طالقانی، ضلع غربی بازار وکیل
جاهای دیدنی اطراف حمام وکیل شیراز کدامند؟
ارگ کریم خان، آب انبار وکیل، شاهچراغ شیراز و مسجد نصیر الملک
ساعت بازدید از حمام وکیل شیراز به چه صورت می باشد؟
نیمه اول سال: 7:00 الی 20:00 و نیمه دوم سال: 8:00 الی 19:00