خانه های تاریخی کاشان را با ما بشناسید.

در شهر کاشان، به‌عنوان شهری با قدمت بالای هفت هزار سال، خانه‌های تاریخی بسیاری به چشم می‌خورد که هر یک از این عمارت‌های تاریخی به زمان‌های خیلی دور یعنی دوران زندیه و قاجاریه تعلق دارند و بر اساس معماری و اصول آن زمان، طراحی و ساخته شده‌اند. امروزه برخی از این خانه‌های تاریخی به بهترین اقامتگاه‌ های سنتی کاشان تبدیل شده‌اند؛ اما برخی دیگر، تنها امکان بازدید برای آن‌ها وجود دارد. معماری آن‌ها به‌گونه‌ای انجام‌گرفته که بتوانند در اقلیم گرم و خشک دوام بیاورند و برای زندگی این شرایط، مناسب باشند.

از آنجایی که در آن زمان، تفکرات مذهبی بر منطقه حاکم بود، معماری درون‌گرا و معماری حجاب را می‌توان دو خصوصیت مهم و مشترک میان خانه های تاریخی کاشان دانست؛ اگر نگاهی به معماری خانه‌های تاریخی بیندازیم، متوجه تقسیم‌بندی این خانه‌ها به دو بخش اندرونی و بیرونی می‌شویم تا ساکنین منزل از نگاه افراد نامحرم محفوظ باشند.

لیست خانه های تاریخی کاشان

لیست خانه های تاریخی کاشان که تقسیم‌بندی آن‌ها عموماً به دو بخش اندرونی و بیرونی است، عبارتند از:

خانه طباطبایی کاشان

خانه طباطبایی های کاشان به‌عنوان عروس خانه های تاریخی و از مشهور ترین جاهای دیدنی کاشان شناخته می‌شود. این خانه، دارای چهل عدد اتاق بوده و قدمت آن، به زمان قاجار برمی‌گردد. جالب‌ترین نکته در مورد خانه طباطبایی را می‌توان ساخت این بنا در زیر سطح زمین دانست. این روش خانه‌سازی، در اغلب شهرهای کویری قابل مشاهده است و تحت عنوان گودال باغچه شناخته می‌شود. این بناهای قدیمی به این علت به شیوه‌ای متفاوت ساخته می‌شوند که بتوانند در مواجهه با زلزله، گرما و سروصدای زیاد مقاوم باشند. مساحت خانه طباطبایی به ۴۷۰۰ مترمربع می‌رسد و این خانه متشکل از سه قسمت خارجی، داخلی، بخش ویژه خدمه، چهل عدد اتاق، چهار حیاط، چهار سرداب، سه بادگیر و دو قنات است.

در معماری سنتی، بخش خارجی منزل جهت انجام کارهای عمومی و رفت‌وآمدهای روزمره خانواده کاربرد دارد و در بخش درونی منزل نیز زندگی روزمره اعضای خانواده در جریان است و هر شخصی نمی‌تواند بدون اجازه به آن ورود پیدا کند. قسمت شاه‌نشین نیز در راستای پذیرایی از میهمانان منزل تجهیز شده است. اگر نگاهی به تزیینات گچ‌کاری خانه طباطبایی، حیاط باصفا، حوض آبی و پنجره‌های رنگارنگ آن بیندازید، متوجه زیبایی‌های خانه‌های تاریخی این شهر می‌شوید.

• آدرس: کاشان، محله سلطان امیر احمد، خیابان علوی 
• ساعت بازدید: همه روزه 9:00 تا 18:30
• هزینه ورودی: ۴۰۰۰ تومان 

خانه بروجردی های کاشان

خانه بروجردی‌ های کاشان از دیگر شاهکارهای تاریخی کاشان به‌حساب می‌آید که اثری از هنر کمال‌الملک را می‌توانید در آن مشاهده کنید. این خانه در شهر کاشان، خیابان علوی و محله سلطان امیراحمد قرار گرفته است. از نظر قدمت، خانه بروجردی‌ها به سال ۱۲۷۵ قمری و دوران قاجار بازمی‌گردد. خانه بروجردی‌ها روایت از یک داستان عاشقانه می‌کند. داستان به این صورت بوده که پسر آقای بروجردی به دختر آقای طباطبایی علاقه‌مند شد و در این بین، شرط آقای طباطبایی برای ازدواج، ساخت خانه‌ای مشابه خانه طباطبایی بود. همین مسئله سبب شد که آقای بروجردی در ساخت این خانه، از معمار طراح خانه طباطبایی‌ها کمک بگیرد. این خانه، متشکل از دو بخش خارجی و داخلی است.

هجده سال زمان برد تا خانه بروجردی‌ها ساخته شود. از جمله افراد فعال در حوزه دکوراسیون داخلی و معماری این خانه می‌توان به علی مریم کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک اشاره کرد. نخستین‌بار، در خانه بروجردی‌ها رنگ‌روغن و آبرنگ جهت نقاشی سقف و دیوارها مورداستفاده قرار گرفت. از دیگر هنرهای تزئینی مورداستفاده در این خانه می‌توان به تذهیب، منبت‌کاری، مقرنس و درودگری اشاره کرد. اگر نگاهی به دیوارنگاری خانه بروجردی‌ها بیندازید، با داستان‌های جالبی در مورد تاریخ و ادبیات ایران آشنا خواهید شد. همچنین روی همه کاشی‌های حیاط خانه بروجردی‌ها، شما می‌توانید نقاشی میوه‌ها و انواع خوراکی‌ها را مشاهده کنید.

• آدرس: کاشان، خیابان علوی، محله سلطان امیر احمد
• ساعت بازدید: همه روزه 9:00 تا 18:30
• هزینه ورودی: ۴۰۰۰ تومان 

هتل خانه مرشدی کاشان

هتل سنتی خانه مرشدی از جمله هتل‌های موجود در خیابان دروازه اصفهان بوده که زمان افتتاح آن به سال ۱۳۹۵ بازمی‌گردد. این خانه، قدمتی در حدود 200 سال داشته و کیفیت و امکانات یکسانی با هتل‌های چهارستاره دارد. در ساخت این هتل، از معماری خاص و اصیل ایرانی کمک گرفته شده و از جمله مزیت‌های هتل خانه مرشدی کاشان می‌توان به فاصله اندک آن به بافت تاریخی کاشان، آثار باستانی و بازار آن اشاره کرد. این هتل در دوطبقه همکف و زیرزمین ساخته شده و وسعت حوض‌خانه سنتی آن به ۱۵۰ متر می‌رسد.

همچنین این اقامتگاه، دارای سوئیت دونفره خاص و اتاق پنج‌نفره در کنار حمام اختصاصی است. از جمله امکانات این اقامتگاه می‌توان به رستوران با ظرفیت سی نفر، پارکینگ رایگان، اینترنت در لابی به‌صورت رایگان، ترانسفر رفت‌وبرگشت با هزینه و… اشاره کرد.

• آدرس: کاشان، میدان کمال الملک، خیابان ملا حبیب اله شریف، کوچه بوستانی

اقامتگاه سنتی عمارت ماندگار کاشان

یکی از اقامتگاه‌های سنتی و خانه های تاریخی کاشان، اقامتگاه ماندگار بوده و معماری منحصربه‌فرد آن، بی‌شک شما را مجذوب خود خواهد کرد. این عمارت، به دوران قاجار تعلق دارد و در سال ۱۴۰۰ تحت مرمت و بازسازی قرار گرفت. اقامتگاه سنتی عمارت ماندگار کاشان دارای ۱۷ اتاق بوده و امکان رزرو اتاق و سوئیت‌های یک، دو، سه و چهار تخته در این مکان وجود دارد. از جمله امکانات این اقامتگاه بوم گردی می‌‌توان به کافی‌شاپ محیط باز، اینترنت رایگان و نامحدود، تاکسی سرویس، لباسشویی، رستوران، خدمات خانه‌داری و… اشاره کرد.

• آدرس: کاشان، خیابان فاضل نراقی، خیابان علوی، ابتدای خیابان سمت چپ، پلاک ۲۹۵

خانه راهب کاشان

از جمله خانه‌های یادگار دوران قاجار می‌توان به خانه راهب اشاره کرد. این خانه دارای قدمتی نزدیک به 200 سال بوده و وسعت آن، نزدیک به ۱۵۰۰ متر تخمین زده می‌شود. خانه راهب کاشان متشکل از دو بخش خارجی و داخلی بوده و اتصال آن‌ها به یکدیگر به واسطه قسمت شاه‌نشین صورت می‌گیرد. جدای از این موارد، خانه راهب دارای بخش‌های دیگری نیز است که شامل محفل عشاق، بخش هنرمندان، پناه متفکران، سرداب، پاشیر، مطبخ، هشتی ورودی، ایوان تابستانی و زمستانی و بادگیر می‌شود.

خانه راهب دارای حیاط بزرگی بوده و یک حوض زیبا و بزرگ نیز در بخش میانی این خانه به چشم می‌خورد. گچ‌کاری روی همه دیوارهای این خانه انجام شده و در ساخت همه درب و پنجره‌های اتاق‌های آن، چوب به‌کاررفته است. مرمت و بازسازی خانه راهب در سال ۱۳۹۲ به دست استاد سید اکبر حلی انجام گرفت و شاهد تبدیل این خانه به یک هتل بودیم. در هتل مهینستان راهب کاشان، شما می‌توانید از امکانات اقامتی مانند رستوران و کافی‌شاپ بهره‌مند شوید.

• آدرس: کاشان، خیابان فاضل نراقی، کوچه فرهنگ ۳۱

خانه عامری ها کاشان

در میان اسامی خانه های تاریخی کاشان از خانه عامری‌ها به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین خانه های تاریخی این شهر یاد می‌شود. این خانه به دوران زندیه تعلق داشته و از جمله بخش‌های مهم آن می‌توان به ۸۵ اتاق مجهز به سه خانه و پنج حیاط مجزا اشاره کرد. بازسازی این خانه در زمان قاجار به دست سهام السلطنه عامری انجام گرفت و گسترش پیدا کرد. امروزه این خانه متشکل از هفت حیاط داخلی و خارجی، چند اتاق سه‌دری و حوض‌خانه نیز است.

قرینه بودن معماری در ساخت هتل خانه عامری‌ها کاشان بسیار مشهود است. مرمت و بازسازی خانه عامری‌ها اخیراً به دست سازمان میراث‌فرهنگی صورت‌گرفته و عملکردی مشابه یک مدل هتل پنج‌ستاره ایران دارد. گچ‌بری‌های این سازه بسیار تفاوت و فوق‌العاده بوده و شاهد حفظ آن‌ها هستیم.

• آدرس: کاشان، محله علوی، خیابان علوی، بن بست باستان هفتم، پلاک صفر

خانه منوچهری کاشان

خانه منوچهری، به‌عنوان یکی از خانه های تاریخی کاشان در سال ۱۳۸۶ به فروش رسید و مرمت آن، به دست ابوالفضل شاهی صورت گرفت. سال ۱۳۸۹، زمان پایان مرمت خانه منوچهری بود و بعد از آن، شاهد تبدیل این عمارت تاریخی به یک بوتیک هتل زیبا بودیم. معماری این خانه یادگاری از دوران صفویان بوده و زلزله سال ۱۷۷۸ میلادی آن را در معرض آسیب قرارداد و تا حدودی تخریب کرد؛ اما در زمان قاجاریه، مرمت آن انجام شد. همین مسئله سبب شد که در آن سال، خانه منوچهری در فهرست آثار ملی ایران جای بگیرد.

فضای درونی هتل خانه منوچهری کاشان به دست شهناز نادر اصفهانی طراحی گردیده است. خانه منوچهری از جمله محدود خانه‌هایی بوده که آب‌انبار اختصاصی دارد. جالب است بدانید خانه منوچهری در سال ۲۰۱۶ به‌عنوان یکی از کاندیدای دریافت جایزه معماری آقاخان شناخته شد.

• آدرس: کاشان، میدان کمال الملک، خیابان محتشم کاشانی

خانه عباسیان کاشان

خانه عباسیان کاشان از جمله پربازدیدترین خانه های تاریخی کاشان به‌حساب می‌آید که حتماً آن را در فیلم و سریال‌های بسیاری همچون مسافر ری، خانه‌ای در تاریکی، ملاصدرا و… مشاهده کرده‌اید. وسعت این خانه به ۷۰۰۰ متر می‌رسد و ساخت آن توسط محمد ابراهیم، تاجر کاشی، صورت‌گرفته است. در میان سال‌های ۱۲۵۰ تا ۱۲۴۵ هجری قمری، ساخت خانه عباسیان به پایان رسیده است. این خانه قدیمی، دارای پنج طبقه و پنج حیاط بوده و بعد از مرگ محمد ابراهیم، شاهد فروش آن به اشخاص متعددی بودیم.

نزدیک به یک قرن پیش، شخصی تحت عنوان آقای عباسیان که یک تاجر فرش محسوب می‌شد، اقدام به خرید خانه عباسیان به مبلغ هزار تومان کرد. این مسئله به گوش افراد بسیاری رسید و همه از وی سخن به میان می‌آوردند؛ از این رو، از آن زمان خانه عباسیان را با این نام می‌شناسیم. از جمله اصلی‌ترین خصوصیات خانه عباسیان می‌توان به معماری درون‌گرا و قرینه این خانه اشاره کرد. خانه مجلل عباسیان متشکل از سه قسمت مهم و اصلی داخلی، خارجی و قسمت خدمه تشکیل شده است. هریک از این بخش‌ها نیز اتاق و بخش‌های متفاوتی دارند.

برگزاری اغلب مهمانی‌ها و جشن‌ها در قسمت خارجی خانه عباسیان صورت می‌گرفت و قسمت داخلی تنها به اعضای خانواده اختصاص داشت. همچنین قسمت خدمه متشکل از اتاق‌های کار، مطبخ و حیاط است. هم‌اکنون میان اغلب قسمت‌های خانه عباسیان، یک نوع پیوستگی دیده می‌شود و سازمان رفاهی تفریحی شهرداری کاشان، آن را تحت حمایت و پوشش خود قرار داده است. امروزه در این مجموعه، شاهد ایجاد تعدادی کافه، رستوران، سوغات سرا، شربت سرا و پارچه‌بافی نیز هستیم که توانسته به تعداد بازدیدکنندگان عمارت تاریخی بیفزاید.

• آدرس: خیابان علوی، کوی سلطان امیر
• ساعت بازدید: از ۷:۱۵ تا ۱۲ ظهر
• هزینه ورودی: اتباع ایرانی 4,000 تومان، اتباع خارجی 50,000 تومان

خانه عادل کاشان

مروارید کاشان، نامی است که به خانه عادل به‌عنوان یکی از بهترین خانه‌های تاریخی آن اختصاص ‌داده‌ شده است. خریداری و بازسازی این خانه تاریخی در سال ۱۳۹۳ و به دست شخصی به نام عادل صورت گرفت. امروزه نیز شاهد تبدیل آن به اقامتگاه سنتی هستیم که در میان مسافران شهر کاشان شهرت بسیاری پیدا کرده است. از جمله اصلی‌ترین نکات معماری خانه عادل می‌توان به قرینه بی‌نظیر آن اشاره کرد. همچنین قدمت و شکوه این عمارت، در اتاق‌های سه در و پنجره‌های رنگی آن مشهود است.

• آدرس: استان اصفهان، شهرستان کاشان، خیابان فاضل نراقی، فرهنگ ششم یا کوچه نه چم، خانه تاریخی مروارید یا عادل

سؤالات متداول